Scapa Flow
Scapa Flow vandaag de dag
Het op twee na grootste vaartuig gekelderd gedurende de oorlog en een van de slechts twee Britse slagschepen verloren aan de onderzeebootvloot, de Royal Oak, ligt nog steeds op de bodem in Scapa Flow. 14 oktober is een keerpunt geworden in de geschiedenis van de Royal Navy. Elk jaar wordt er op die dag een ceremonie gehouden waarbij duikers van de marine een witte krijgsvlag hijzen op de romp. Terwijl det vaartuig ontoegankelijk is voor burger duikers, wordt het nog steeds regelmatig verzorgd door de duikers van de Royal Navy, hoofdzakelijk om de constante stroom van, sinds het zinken in 1939, weglekkende olie onder controle te houden. Haar locatie wordt gemarkeerd door een simpele herdenkingsboei.
Links: de herdenkingsboei die de plaats markeerd waarde Royal Oak zonk op de morgen van 14 oktober 1939, 833 zeelieden met zich meesleurend. De plaats is sinds die tijd een officieel orrlogsgraf. Rechts: de scheepsbel, een ander gedenkteken aan hen die hun leven lieten op de Royal Oak. De bel hangt in de kerk van Kirkwall op het hoofdeiland. (Met dank aan Dilip Sarkar MBE voor deze afbeelding)
De Royal Oak zonk, meer dan 3000 ton oil met zich meenemend. Het lek werd tot 1996 niet els ernstig gezien, tot de olie begon aan te spoelen op het strand. Het probleem ha dechter twee kanten. Aan de ene kant was er de vastberadenheid van de lokale autoriteiten om verdere lekkage tegen te gaan. Dit moest echter op gaan wegen tegen de status van het schip als oorlogsgraf. Diverse dure oplossingen werden geprobeerd, echter tot op heden is er niets afdoende gevonden. De romp bevat nog steeds een grote hoeveelheid olie en het effect van een brekende romp, waarbij de hele inhoud in de Flow zou vrijkomen zou catastrofaal zijn voor de bevoling van de Orkney eilanden: de lokale economie leunt zwaar op het kweken van verse schaaldieren van hoge kwaliteit. Verder hebben de orkneys een goede reputatie op het gebied van zeevogels en ander zeeleven, waaronder een grote zeehonden populatie.
Twee afbeeldingen van een vredig ogend Scapa Flow, zoals het er vandaag de dag uitziet. In de linker afbeelding zijn de restanten van een gezonken blokschip, de Reginald zichtbaar. (Met dank aan Peter Hofman voor beide afbeeldingen)
Scapa Flow heeft tegenwoordig een aantal musea, waaronder het Lyness Interpretation Centre op het eiland Hoy die de geschiedenis van de basis in beide oorlogen verhalen. Dicht bij het centrum is de Lyness marine begraafplaats waar de graven liggen van de overledenen van de Royal Oak. Tevens is het voor duikers mogelijk om vele van de wrakken die op de bodem liggen te bezoeken. Meer informatie over wat te doen in en rond Scapa Flow is te vinden op de officiële VVV website.
